علل خلوت بودن برخی نماز جمعهها آسیب شناسی شد، تقریبا به حدود بیست علت رسیدیم که مهمترین آنها تکراری و کم محتوا بودن خطبه ها بود. البته شرایط امروز متفاوت است و دلایل دیگری مانند توهین و بد اخلاقی در برخی نمازهای جمعه مزید بر علت شده و حضور مردم را در این اجتماع مهم بسیار کمرنگتر کرده است.
مردم سالاری دینی تنها با ارتباط نزدیک تر میان مردم و روحانیت صیانت می شود