وقتی که «جمهوری» نادیده گرفته بشود، قطعاً «اسلامی» هم نادیده گرفته می شود و نظام را دچار تنهایی استراتژیک می کند.
متن منبع
حجت الاسلام والمسلمین دکتر داوود فیرحی استاد حوزه و دانشگاه، نظریه پرداز و پژوهشگر، در این گفتوگو سازمان اندیشه حضرت امام و درستی یا نادرستی اجرای آن را توسط مفسران آن مورد توجه قرار داد و با ارائه گزارشی از اندیشه امام خمینی، به نقد و بررسی ابعاد گوناگون این اندیشه و راهکارهای اجرایی و جبران پیامدهای منفی پیش آمده سخن گفت.
فضای مذهبی و سیاسی موجود و حاکم بر کشور ما، چه نسبتی با اندیشههای مذهبی و سیاسی حضرت امام خمینی(ره) دارد؟
درباره اندیشههای مذهبی و سیاسی مرحوم امام باید به دو نکته توجه داشت: یکی سازمان این اندیشه است که چه بوده و مفسرین چه تغییراتی به آن دادهاند و دوم اینکه، این اندیشه چرا بد اجرا شده است. وقتی اندیشهای بد اجرا بشود، نتایج مثبتی در پی نخواهد داشت یا شاید نتایج مثبتش کم بشود؛ بنابراین دو بحث مطرح است: یکی اینکه، سازمان اندیشه امام به چه صورت بود و بعداً چگونه تفسیر شد و دوم اینکه این اندیشه چگونه اجرا شده است. در هر نکته جای بحث وجود دارد.
در ابتدا گزارشی از سازمان اندیشهای امام ارائه میدهم و بعد به این میپردازم که چرا و چگونه بد اجرا شده است. اندیشهها یک ساختار و ادبیاتی دارند و یک جهتگیری. وقتی به ساختار و ادبیات اندیشه امام نگاه کنیم، میبینیم اندیشه ایشان به لحاظ ادبیاتی وضعیت مرزی دارد؛ یعنی بین برخی از ادبیات کهن و دنیای جدید قرار گرفته است؛ با این حال این اندیشه سویه دموکراتیک دارد؛ اما اندیشه امام توسط برخی از شاگردان ایشان و تحت تأثیر شرایط خاصی که بعد از فوتشان پیدا شد، سویه دموکراتیک خود را از دست داد و واژگان امام تعریفی قدیمی پیدا کردند. این اتفاق در ادبیات مفسرین رخ داد. برخی از واژههای ادبیات امام از این حیث که امتداد تفکری در فقه شیعه است، قدیمیاند؛ مثل بحث نظریه نصب در حکومت فقیه. این اصطلاح از قدیم آمده است؛ اما ادبیات مرحوم امام ساختار و سویه مدرن هم دارد و آن اینکه ایشان به مفاهیمی مثل جمهوری تکیه میکند. این واژه جمهوری، واژه جدیدی است و در قدیم وجود نداشت.