آدینه این هفته نیز مثل هفتههای گذشته شاهد برگزار نشدن مراسم عبادی-سیاسی نماز جمعه در اکثر مناطق کشور بودیم. لیکن نمازگزاران با اقامه نماز در جمع خانوادهها و نزدیکان خویش، وظیفه خود را به ایزد منان ادا کردند و سپس خطبهها را که به صورت مجازی یا مکتوب منتشر شدهبود، دریافت نمودند. این هفته اکثر خطبههای نماز جمعه با محوریت شهادت دانشمند هستهای کشور، محسن فخریزاده و مصوبه جنجالی مجلس برای توقف تعهدات هستهای در زمینه پروتکل الحاقی بود. امامان جمعه همچنین با تبریک روز دانشجو (۱۶ آذر) و همچنین سالروز تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی (۱۹ آذر)، اهمیت نقش دانشجویان و فرهنگیان را در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی مهم و خطیر شمردند.

شهید هستهای مهندس مهدی فخریزاده
با ادامه جولان ویروس کرونا در سراسر میهن اسلامیمان، در حال حاضر همه شهرها و کلانشهرها به نسبت جمعیتشان در وضعیت قرمز، نارنجی و زرد قرار دارند. در پایتخت نیز پس از هفتهها بحران، به همت مدافعان سلامت و با رعایت کردن پروتکلهای بهداشتی توسط مردم عزیز وضعیت شیوع ویروس به نارنجی کاهش پیدا کرد. اما خطبههای نماز جمعه این هفته در مقایسه با هفتههای پیشین، به دلیل وقوع حادثه ترور شهید محسن فخریزاده، توجه کمتری به موضوع کرونا شد. موضوع دیگری نیز که در مقایسه با هفتههای گذشته کمتر مورد بحث واقع شد، موضوع معیشت مردم بود و فقط مردم از تعداد محدودی از ائمه جمعه خطبههایی در این مورد شنیدند.

آیتالله علیرضا اعرافی
به نظر میرسد در حال حاضر نظر به جناحی بودن بحث مذاکره برای رفع تحریمها، سیاست خاصی برای بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم وجود ندارد و امامان جمعه در یک هفته گذشته روایت «قبول رنج و درد معیشتی» را به «قبول مذاکره» ارجح دانستهاند. در حالیکه نابسامانیهای اقتصادی معیشت مردم را آنگونه فلج کرده که گوشت و تخم مرغ هم به لیست کالاهای لاکچری پیوستهاند، امامان جمعه به جای طرفداری از مردم، به تکرار سیاستهای ابلاغی از سوی ستاد نماز جمعه اکتفا کردهاند. آیتالله علیرضا اعرافی در خطبه مجازی نماز جمعه قم با بیان اینکه «سختیها و مشکلات اقتصادی کنونی را باید تحمل کرد» از مسئولان کشور دوباره درخواست کرد که تدابیر جدیدی برای مقابله با مشکلات اقتصادی اتخاد کنند. حجتالاسلام عبدالرضا محیالدینی نیز با تکرار روایت «داخلی بودن علّت مشکلات اقتصادی کشور»، شعار سیاسی و غیرمردمیای که طی دو هفته پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از تریبونهای نماز جمعه منعکس شده بود را تکرار کرد و گفت: «گرانیهای بیمنطق و افسارگسیخته که طی ماههای اخیر فشار مضاعفی را بر مردم به خصوص اقشار آسیبپذیر جامعه وارد کرده هیچ ربطی به خارج از کشور ندارد».

حجتالاسلام عباس امینی
اما همانطور که در اول این گزارش خدمت شما خوانندگان گرامی عرض شد، شهادت محسن فخریزاده موضوع اصلی خطبههای این هفته بود. در این راستا امامان جمعه با تحلیل دو نوع واکنش سیاستمداران و بزرگان کشور به این حادثه، کوشیدند راهحلی میانرو که در اصل تکرار صحبتهای مقام معظم رهبری بود را به عنوان راهحل به نمازگزاران ارائه کنند. ائمه جمعه با انتقاد از برخی تندرویها که به دنبال پاسخ نظامی به ترور شهید فخریزاده هستند، آن را در شرایط فعلی کشور به صلاح نظام ندانستند. آنها همچنین با اظهار مخالفت خود با مذاکره یا سازش با غرب، بهترین راهحل را دوری از بازیهای رسانهای و تمرکز بر مجازات عوامل و آمران شهادت مهندس فخری زاده عنوان کردند. این سخنان که مخصوصاً برای مخاطبان داخلی خطبهها بیان شد، دعوت به «صبر استراتژیک» تلقی میشود تا انشاالله تحقیقات دولت و نظام در مورد این حادثه تکمیل شده و عوامل خارجی و داخلی مرتبط با این حادثه شوم شناسایی و دستگیر شوند. حجتالاسلام عباس امینی، در خطبههای مجازی جمعه این هفته شاهرود با تأکید بر اینکه «نباید افراط و تفریط صورت گیرد»، تصریح کرد: «طبیعتاً مسئولان کشور به دنبال اقدام عملی و انتقام سخت هستند که مردم باید حوصله کنند».

حجتالاسلام سیدمحمد ابوترابیفرد
حجتالاسلام سیدمحمد ابوترابیفرد که این هفته امام جمعه تهران بود نیز در خطبهای که مضمون اصلی آن «دیپلماسی اقتدار» بود، با تاکید بر اثرگذاری «اقتدار» در تحقق «بازدارندگی»، به آیه ۶۰ سوره انفال اشاره نمود و افزود «دست ناپاک استکبار و صهیونیستها در شهادت مردانی که این قدرت را آفریدهاند، قطعاً بر اقتدار این ملت میافزاید و ضعف و زبونی دشمنان ما را به نمایش میگذارد». وی که خطبه مجازی خود را از شبکه یک سیما و برنامه در ساحت حضور رادیو تهران به سمع نمازگزاران کشور میرساند، در ادامه سخنان خود به مصوبه اخیر مجلس اشاره کرد و با دعوت مستقیم از همه طرفهایی که در معاهده برجام حضور دارند، از آنها خواست که تحریمها را بردارند و به تمام وظایف خویش دقیقاً عمل بنمایند. او با بیان اینکه «تنها راه و تنها زبان گفتگو با دنیای استکبار، زبان قدرت است»، از این اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی دفاع کرد و آن را خط مشی جدید نظام نشان داد.

آیتالله عبدالکریم عابدینی
این حمایت از «اولتیماتوم برجامی» مجلس، که در سخنان برخی دیگر از ائمه جمعه نیز شنیده شد، بسیار جالب و قابل تأمل است. امامان جمعه که پیشتر برجام را نوعی باجگیری و عامل بدبختی خوانده بودند، با تصویب لایحه اخیر مجلس برای بازگشت به برجام به دیگر امضاکنندگان آن چراغ سبز نشان دادند. حجتالاسلام حبیبالله شعبانی موثقی نیز در خطبه مکتوب نماز جمعه این هفته همدان، با دفاع از این مصوبه مجلس، آن را «مشروط» و در جهت «تقویت منافع ملی» توصیف کرد. از طرفی دیگر عده اندکی از امامان جمعه نیز بودند که با ابراز امیدواری از عدم پذیرش اولتیماتوم برجامی مجلس توسط دیگر کشورهای امضاکننده برجام، آرزو کردند که این راهی است که برجام به طور کامل منحل شود. آیتالله عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی فقیه در استان قزوین، از جمله این امامان جمعه بود که گفت: «امیدواریم مجلس در این رفتار عاقلانه و شجاعانه بایستد و غرب زدگان را به غربیها بسپارد و ملت ما را از این ذلت برجامی برهاند». جنجالها در مورد این مصوبه همچنان ادامه دارد، اما در پی تایید آن توسط شورای نگهبان، به نظر میرسد که اولتیماتوم برجامی خط مشی کنونی نظام باشد. انشاالله با همت و خرد مسئولان سیاست خارجی و مصلحتبینی رهبر معظم انقلاب، این مسئله حل شود و ملّت ما از این کابوس چند ساله و معطلی بینالمللی رهایی یابد.
لطفاً نظرات خود را در قسمت نظرسنجی سایت ارائه کنید. برخی از نتایج این نظرسنجیها را میتوانید در بخش سنجشهای آماری هفته، زیر عنوان مردم چه میگویند مطالعه کنید. درضمن، ما را در رسانههای اجتماعی (تلگرام اینستاگرام، توییتر) نیز دنبال کنید.