مراسم عبادی‌سیاسی نماز جمعه امروز نیز همچون هفته گذشته به طور حضوری در سراسر میهن اسلامی‌مان برگزار شد. محور خطبه‌های این هفته، تبیین پیام استکبارستیزی و گره زدن میدان و دیپلماسی بود. ائمه جمعه با تکرار اظهارات برادران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مبنی بر بازپس‌گیری یک نفت‌کش حامل نفت ایرانی در آب‌های بین‌المللی، آن را مصداق تحریم‌شکنی توصیف کردند. این خطبه‌ها که از یک سو زنگ‌خطری نگران‌کننده درخصوص افزایش تنش‌های بین‌المللی بود، و از دیگر سو، خطبه‌ها حاوی حمایت امامان جمعه از بازگشت کشور به میز مذاکره بود که برای حل بحران معیشتی و اقتصادی کشور امیدوارکننده است. در این جمعه که «روز فرهنگ عمومی» نام‌گذاری شده بود، سخنانی هم در مورد وضعیت اسفبار فرهنگی کشور و نیاز به تجدید نظر در رویکردها در این زمینه شنیده شد. لازم بذکر است که در خطبه‌های این هفته سکوت امامان جمعه در محکوم کردن توهین به مراجع تقلید ادامه داشت و تنها امام جمعه موقت تهران در لزوم صیانت از جایگاه مراجع عظام سخن گفت.
آیت‌الله سیداحمد خاتمی
نمازگزاران در پایتخت، علیرغم هوای بارانی در مصلای دانشگاه تهران حضور به هم رسانده و خطبه‌های نماز جمعه این هفته به امامت آیت‌الله سیداحمد خاتمی را شنیدند. وی با اشاره به عملیات سپاه پاسداران در تسخیر نفت‌کش حامل نفت ایرانی، آن را نمونه موفق استکبارستیزی اعلام کرد. او «نفرت از آمریکا» را مصداق «تبری به طاغوت و جزو واجبات دین» توصیف کرد و حتی شعار مرگ بر آمریکا را «شعار مقدس» ملّت ایران خواند. سخنان امام جمعه موقت تهران، در تضاد کامل با سخنان آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی بود. این مرجع تقلید به مسئولان توصیه کرد که «باید با تمام کشورهای دنیا با عزّت و اقتدار رابطه داشته باشیم. اینکه با بسیاری از کشورها قهر باشیم صحیح نیست و به ضرر مردم عزیزمان است. شما باید با عقلانیت و تعامل سازنده، حقوق ملت را احقاق کنید»، سخنی که جریان بنیادگرا در کشورمان را به خشم آورد و در یک مورد خاص به این مرجع بزرگوار توهین هم شد. در این بین اکثر امامان جمعه در دو هفته گذشته نسبت به توهین به شیخ‌الفقها سکوت اختیار کردند، لیکن آیت‌الله خاتمی بدون اشاره به مضمون سخنان این بزرگوار، در مورد لزوم احترام به ساحت مرجعیت سخنانی ایراد کرد.
بیشتر بخوانید:
چه کسانی با ورود مراجع عظام به سیاست مخالفند؟
می‌خواستند به شیخ‌الفقها برچسب نفوذی بزنند
آیت‌الله العظمی لطف‌الله صافی گلپایگانی
وقوع حوادث گوناگون منطقه‌ای و بین‌المللی در هفته‌های اخیر و تکرار روایت استکبارستیزی از تریبون‌ها و خبرگزاری‌ها نگرانی‌هایی نسبت به موضع روحانیون و امامان جمعه ایجاد کرده بود؛ ولی سخنان امروز امام جمعه موقت تهران و چندی دیگر از امامان جمعه در حمایت از بازگشت به مذاکرات بین‌المللی نسبت به رفع تحریم‌ها و حل مشکلات معیشتی مردم امیدوارکننده بود. آیت‌الله خاتمی با تکرار اینکه ایران مذاکره فرسایشی را نمی‌پذیرد، افزود: «ما در مذاکره‌ای حاضر می‌شویم که نتیجه‌اش لغو همه تحریم‌ها باشد». دیگر امامان جمعه نیز با سخنانی مشابه، روایت تقابل راهبردی با استکبار جهانی را تکرار کرده و مدعی شدند که حوادث اخیر قدرت چانه‌زنی کشور را در مذاکرات بالا برده است.
در این نظرسنجی شرکت کنید:
- آیت‌الله سیداحمد خاتمی: ما در مذاکره‌ای حاضر می‌شویم که نتیجه‌اش لغو همه تحریم‌ها باشد.
آیت‌الله سیدمحمد سعیدی
آیت‌الله سیدمحمد سعیدی، امام جمعه قم در تحلیل خود مدعی شد که آمریکا سعی داشته ایران را به موضع انفعالی بکشاند و در مذاکرات برجامی شروط خود را به ایران تحمیل کند، لیکن این اقدام سپاه نشان داد که «آمریکا دیگر با گزینه نظامی نمی‌تواند با ایران برخورد کند و با اقتدار نظامی ایران اسلامی گزینه نظامی به زیر میز رفته است». وی سپس به همسایگان و دیگر کشورهای منطقه توصیه کرد که برای تحصیل صلح در منطقه با ایران مذاکره کنند. آیت‌الله سیدحسن عاملی، امام جمعه اردبیل، که در هفته‌های اخیر بارها به تحلیل مسائل برجام پرداخته است نیز در خطبه‌های امروز گفت: «بعد از این ماجرا حضور ایران در پای مذاکره وین بسیار مقتدرانه خواهد بود و این را باید تیم ایران خوب لحاظ کند و ذره‌ای در رفع تحریم مماشات نکند». امید است با گذر از بن‌بست تحریم‌ها، شاهد تحول موضع سیاست خارجی کشور از «تقابل» به «تعامل» با کشورهای جهان باشیم.
در این نظرسنجی شرکت کنید:
- آیت‌الله سیدمحمد سعیدی: آمریکا دیگر با گزینه نظامی نمی‌تواند با ایران برخورد کند و با اقتدار نظامی ایران اسلامی، گزینه نظامی به زیر میز رفته است.
آیت‌الله سیدمحمدمهدی حسینی همدانی
موضع تقابل که در سالهای اخیر سیاست کشور را فلج، دولت را ورشکسته، و معیشت مردم را مختل کرده، در رویکرد کشور نسبت به مسئله فرهنگ نیز دیده می‌شود. از یاد نبریم که مبحث فرهنگ، تنها مبحثی بود که مقام معظم رهبری خواستار اولویت‌بخشی به آن در کنار مباحث اقتصادی شدند. امروز، ۱۴ آبان، که در تقویم کشور «روز فرهنگ عمومی» نام گرفته، سخنان آن دسته از امامان جمعه که به این مسئله مهم پرداختند، حکایت از موضع تقابلی آنها در مقوله فرهنگ بود. آیت‌الله سیدمحمدمهدی حسینی همدانی، امام جمعه کرج، در خطبه‌های امروز مدعی شد که دشمن در تلاش برای جایگزین کردن نظام ارزشی خود برای تغییر «ذهن و اعمال و روش زندگی ما علی‌الخصوص کودکان و نوجوانان» کشور است. این سخنان که ریشه در فلسفه «تهاجم فرهنگی» دهه‌های اخیر است، تابه‌حال ناموفق بوده و تکرار آن تنها نارسایی‌های فرهنگی کشور را عمیق‌تر می‌کند.
آیت‌الله سیدیوسف طباطبایی‌نژاد
آیت‌الله سیدیوسف طباطبایی‌نژاد، امام جمعه اصفهان، نیز با تکرار تئوری تهاجم فرهنگی، از لباس‌های مد غربی در جامعه انتقاد کرد و گفت: «باید مراقب بود که فرهنگ اسلامی را از ما نگیرند». این گونه سخنان که به اشتباه فرهنگ پوششی مردم را زیرمجموعه فرهنگ جامعه می‌پندارد، متأثر از واردات پوشاک خارجی است، لیکن آیا می‌توان آن را علت زوال اخلاق و فرهنگ سنتی کشور دانست؟ آیت‌الله لطف‌الله دژکام، امام جمعه شیراز، در سخنانی متعادل‌تر، از بی‌برنامگی کشور در زمینه فرهنگ گله کرد، و خواستار اقدام عملی در خصوص عملیاتی شدن نقشه مهندسی فرهنگی کشور پیش از مهلت نهایی آن در سال ۱۴۰۴ شد.
حجت‌الاسلام سیدمهدی قریشی
موضوع دیگری که در برخی از خطبه‌ها شنیده شد، واکنش برخی از امامان جمعه به انتقادات مطرح شده نسبت به ممنوعیت طرح مصداقی فساد از تریبون نماز جمعه بود. این سخنان که هفته گذشته توسط حجت‌الاسلام حاج‌علی‌اکبری، رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه مطرح شده بود، با واکنش منفی بسیاری از فعالان حوزوی و اجتماعی مواجه شد. سخنان حجت‌الاسلام سیدمهدی قریشی، امام جمعه ارومیه که اعلام کرد یک امام جمعه نمی‌تواند بدون اثبات جرم، اشخاص را نام ببرد، ولی نقد و تذکر منصفانه و عادلانه اشکالی ندارد، در شرایط عادی روش متعارفی و مناسبی برای مبارزه با فساد است. سرطان فساد که در بدن نظام ما رسوخ کرده، بدون تلاش متمرکز و مستمر علاج نمی‌شود؛ لذا نباید در برابر مصادیق آن که تا عرش اعلای دولت قد کشیده‌اند، سکوت کرد. سایت مردم و روحانیت اخیراً با انتشار یادداشتی به تحلیل این موضوع و لزوم بازگشت امامان جمعه به نقش مردم‌محور و مطالبه‌گر خود تأکید کرد.
لطفاً نظرات خود را در قسمت نظرسنجی سایت ارائه کنید. نتایج این نظرسنجی‌ها را می‌توانید در بخش سنجش‌های آماری، زیر عنوان مردم چه می‌گویند مطالعه کنید. درضمن، ما را در رسانه‌های اجتماعی (تلگرام، اینستاگرام و توییتر) نیز دنبال کنید.