فروردین ماه سال ۱۴۰۱ با ۴۲ مورد نظرسنجی و ۷۵۴۲ شرکتکننده به پایان رسید. در مجموع ۶۷ درصد از مردم با مواضع روحانیونی که مطالبه گری و شفافیت و کاهش تنش در منطقه و تعامل با جامعه بین المللی را مطرح کردند موافقت داشتند. اهم اظهارات روحانیون به خصوص ائمه جمعه در ماه گذشته با موضوعات روز مرتبط بود و میتوان آنها را در مباحث مذاکرات هستهای و احیای برجام، معضلات معیشتی، شفافیت و آزادیها یا محدودیتهای مدنی بررسی کرد.
مذاکرات هستهای
در فروردین ماه، ۳۶ درصد از نظرسنجیها مربوط به مذاکرات هستهای بود. این آمار از برآیند ۱۵ نظرسنجی بود که ۳۰۴۰ رای مردم در نظرسنجیهای روزانه در وبسایت «مردم و روحانیت» را به خود اختصاص داد. البته در قیاس با ماههای قبل، فروردین، با سکوت غیرمنتظرهای بر موضوع مذاکرات هستهای همراه شد. تصمیمگیری نهایی، نیمه کاره باقی ماند و به نوعی شور و شوق مذاکره کنندگان از رمق افتاد.۶۱ درصد رای دهندگان با موضعگیری روحانیونی که اراده جدی برای توافق احیای برجام در وین را نداشتند، و بیشتر به رعایت نشدن خطوط قرمز و پافشاری بر روی خواستههای خود تاکید میکردند، موافقتی نداشتند و حتی در مواقعی خرسندی خود را از عدم پیشرفت مذاکرات هم نشان دادند. اکثر این روحانیون، راهحل بحران اقتصادی کشور را در توجه به امور داخلی و نگاه به پتانسیلهای کشور اعلام کردند. اگرچه این یکی از راهکارهای احیای اقتصاد سالم است ولی این به تنهایی نمیتواند به عنوان عامل اصلی مقابله با عواقب منفی تحریمهای هستهای، تورم، و وضع وخیم اقتصاد کشور باشد.
اکثر آرای مخالف با رای منفی ۸۹ درصدی به سخنان حجت الاسلام صدیقی، خطیب نماز جمعه در تهران، اختصاص یافت که فرمودند که برجام چه به نتیجه برسد و چه نرسد، این دولت و ملت زیر پرچم ولایت فقیه به داخل تکیه کردهاند. حجتالاسلام سیدمحمود نبویان و حجت الاسلام نصرالله پژمانفر هر دو تاکید به موضوع راستیآزمایی مذاکرات را در دستور کار قرار دادند و معتقد بودند که در این خصوص دقت کافی انجام نگرفته است و به ترتیب رای منفی ۶۴ و ۸۰ درصد از مردم گرفتند.
در نقطه مقابل، مردم موافقت خود را با روحانیونی که با شفافیت حقایق و مواضع خود را درباره به پایان رساندن مذاکرات و نجات مردم کشور از مشکلات معیشتی و اقتصادی ابراز کردند. مجید انصاری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، تاکید کرد که اقتصاد ایران به شدت به برجام گره خورده است و ۷۸ درصد از رای دهندگان با ایشان موافق بودند. سخنان حجتالاسلام منتظری، دادستان کل کشور، با بیشترین درصد آرا در این نظرسنجیها بالغ بر ۸۸ درصد رای مثبت را از آن خود کرد. ایشان فرموده بودند که برای بستن شکافهای باقیمانده در مذاکرات وین در راستای احیای برجام تلاش خواهیم کرد.
شفافیت
در فروردین ماه، ۱۴ درصد از کل نظرسنجیها مربوط به موضوع شفافیت بود. این آمار از برآیند ۶ نظرسنجی بود که ۹۶۵ رای مردم در نظرسنجیهای روزانه در وبسایت مردم و روحانیت را به خود اختصاص داد. ۶۶ درصد رای مثبت مردمبه مواضع روحانیونی که شفافسازی را در اولویت گفتههای خود قرار داده بودند، تعلق گرفت. در این ماه اهمیت ارتباط مسئولین و دولتمردان با بدنه جامعه و تلاش برای استقرار شفافیت در سازمانهای دولتی و نظام مشاهده شد. این امری است که در ساختارهای مبارزه با فساد، یکی از ابزارهای موثر بوده است. این امر به طور خاص در عملکرد نظام اداری نمود بیشتری دارد. بیش از ۶۰ درصد از روحانیون معتقد بودند که شفافیت لازمه دستیابی به دولتی کارآمد در جامعه است. حجتالاسلام ابراهیم رئیسی، با اعتراف به شرایط نامناسب اقتصادی گفت که، بانیان وضع موجود نباید در عرصههای مدیریتی قرار بگیرند و مردم با رای مثبت ۷۹ درصدی از آن استقبال کردند
اظهارات آیت الله سید محمدمهدی حسینی همدانی هم ۸۸ درصد رای مثبت از مردم گرفت. اظهار نظر ایشان در خصوص لزوم شفاف سازی بود که به گفته ایشان باعث ارتقای نقش مردم و صدای آنها در جامعه است.
ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه
در فروردین ماه، شاهد اتفاقات تلخ و برخورد با بانوان متقاضی ورود به ورزشگاه امام رضا (ع) برای دیدن بازی تیم ملی ایران و لبنان در مشهد بودیم. ۱۰ درصد از کل نظرسنجیهای فروردین ماه به اظهارات روحانیون در این خصوص تعلق داشت. ۷۲۷ نفر در این نظرسنجیها شرکت کردند. ۶۶ درصد از روحانیون معتقد بودند که باید به این موضوع حساس رسیدگی شود. مطالبهگری روحانیون با ۷۹ درصد استقبال رایدهندگان مواجه شد.
حجتالاسلام منتظری، دادستان کل کشور، عملکرد مسئولان را زیر سوال برد و گفت که اگر شرایط و امکانات ورود بانوان وجود نداشت، آقایان باید عقلشان را به کار میانداختند و بلیت نمیفروختند. سخنان ایشان رای مثبت ۷۹ درصدی از سوی مردم به خود گرفت. همچنین فاضل میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم، این نوع رفتار را شبیه به رفتار سم پاشیدن طالبان به زنان دانست و گفت، کسی که در ورزشگاه گاز فلفل می زند مانند تکفیریهاست. ۹۳درصد از شرکتکنندگان از این اظهار نظر استقبال کردند. واکنش مردم به اظهارات برخی از روحانیونی که زنان را بیشتر از حقوق مدنیشان دور میکند منفی بود.
اقتصاد و معیشت
قریب به ۱۹ درصد از کل نظرسنجیها در فرودین ماه به اقتصاد و معیشت اختصاص داشت و ۱۴۷۷ نفر در آن شرکت کردند. اظهارات روحانیون و ائمه جمعهای که به حل معضلات معیشتی اولویت داده بودند با ۶۲ درصد رای موافق شرکتکنندگان در این نظرسنجیها مواجه شد. نماینده ولیفقیه در استان بوشهر، آیتالله غلامعلی صفایی بوشهری، گفت که باید حل مشکلات اقتصادی و بیکاری جوانان در اولویت برنامه مسئولان باشد. این اظهار نظر با استقبال ۸۴ درصد رایدهندگان مواجه شد. تذکر حجت السلام محمّدجواد علی اکبری، امام جمعه موقت تهران به دولت برای وفاداری به عهدی که به مردم داده با ۷۷ درصد رای مثبت رایدهندگان مواجه شد. وی گفته بود که دولت، مجلس، قوه قضائیه و سایر نهادها، برخاسته از نظر مردم هستند و باید به آنچه که برای مردم بیان کردهاند، وفادار بمانند. آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه، به اتکا به پرونده افتخارآمیزی از رشادت و ایستادگی ملت ایران تاکید کرد و راه تکامل و سرنگون کردن مشکلات معیشتی را عدم تسلیم شدن در برابر دشمن اعلام کرد. این اظهارات با رای منفی ۸۶ درصدی نارضایتی خود را از این سخنان نشان دادند