با شروع دوره جدید تحریم ها علیه ایران که بطور مشخص شامل بخش های انرژی و بانکی و حمل و نقل دریایی کشور میشود، نه تنها مقامات سیاسی-اجرایی کشور بلکه اقشار مختلف مردم برای خنثی کردن تحریم های اقتصادی دست به دست داده و در تلاش هستند تا راهکارهای جدیدی برای کم کردن اثر تحریم ها و فشار اقتصادی به وجود آورند. جامعه روحانیت نیز از این امر مستثتا نیست و به عنوان قشری که همواره در کنار مردم و با مردم بوده، نقش مهمی ایفا خواهد کرد.
نقش جامعه روحانیت در قبال مردم در دوره جدید تحریم ها چیست؟ آیا روحانیت صدای مردم است و یا منعکس کننده خواست حاکمیت؟ در حالی که مقامات قوه مجریه با بی تدبیری و ندانمکاری های خود، امروز جامعه را در شرایط دشوار اقتصادی قرار داد اند و فشار تحریم ها را مضاعف کرده اند، جامعه روحانیت در این برهه حساس زمانی چه برنامه ای را میتواند از پیش ببرد؟ انتظارات مردم از روحانیت چیست و چه باید باشد؟ پاسخ این سوالات به هیچ وجه آسان نیست و کمتر کسی امروز چه در میان مردم و چه در میان جامعه روحانیت پاسخ روشنی به این سوالات دارد. حضور چهره های روحانی در پست های اجرایی هم مزید بر علت شده و مشکل را بغرنج تر کرده زیرا سوء مدیریت های دولت به اشتباه به حساب جامعه روحانیت هم نوشته میشود و کار روحانیون را در دعوای میان مردم و مسئولین دشوارتر میکند.
دولت های یازدهم و دوازدهم که با شعار تدبیر و امید کار خود را آغاز کردند همانند دولت نهم و دهم در راستای توسعه و ثبات اقتصادی عملکرد چندان قابل قبولی نداشته و گویا با همان شعار های همیشگی و اتکا به امید و درخواست صبوری از مردم بسنده کرده. در تمام نظرسنجی های منتشر شده در سایت مردم و روحانیت نیز آراء کاربران حاکی از آن دارد که مردم نسبت به اینگونه مواضع دولت امید چندانی ندارند و به شدت نیازمند منابع مادی و معنوی جدید برای امید به آینده هستند.
مقام معظم رهبری تاکید فرموده اند که بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور به مسائل و سیاستگذاری های داخلی و ناکامی در پیگیری اقتصاد مقاومتی مربوط است. در این شرایط آیا جامعه روحانیت میتواند این منبع مادی و معنوی برای دمیدن امید باشد؟ نباید فراموش کنیم که جامعه روحانیت همیشه در طول تاریخ در برهه های حساس و حیاتی در کنار مردم و صدای آنها بوده و این سنت حسنه باید جایگزین شعار ها و سخنان کلیشه ای شود. از این حیث و نیز با توجه به وصیت حضرت امام (ره) در مورد وظیفه جامعه روحانیت در قبال ملت و لزوم نزدیکی آن به مردم، نباید نقش جامعه روحانیت را در یکی از حساس ترین شرایط اقتصادی-سیاسی کشور نادیده گرفت.
هر چند برخی از شخصیت های روحانی در مصادر اجرایی هستند، ولی کلیت جامعه روحانیت باید به دور از بازی های جناحی، خود را به بدنه مردم نزدیک تر کرده تا بتواند واقعیت های جامعه را با شفافیت بازگو کند و به گوش مسئولین برساند. شعار هایی که بیشتر از سوی مقامات دولتی شنیده میشود و تشویقی برای مقاومت مردم در مقابل تحریم هاست، برای ایجاد امید و همبستگی ضروری است ولی جامعه روحانیت با مرجعیت فکری و معنوی خود میتواند از این شعارها فراتر رود و با همراهی با مردم در عمل، بانی وحدت و امید باشد.
چندی پیش آیت الله احمد خاتمی از مردم دعوت به مقاومت در مقابل تحریم ها کردند و خواستند تا مردم کمتر بخورند و کمتر مسافرت بروند تا تحریم های دشمن به بن بست بخورد. سوالی که مطرح میشود این است که آیا این خواسته ای که رنگ و بوی دولتی دارد، باید از سوی روحانیت به گوش برسد؟ مردم همیشه در صحنه ما، همیشه همراه حاکمیت بوده اند و برای حفظ نظام، از هیچ فداکاری دریغ نمی کنند، ولی شاید بهتر باشد حرف های دولتی را به دولتی ها واگذار کرد و روحانیت، همچون همیشه، ملجا مورد اطمینان و پناهگاه آرامش بخش مردم باشند. یکی از نمونه های موفق در این حوزه، کمک های مالی و معنوی جامعه روحانیت پس از زلزله کرمانشاه بود که علاوه بر ایجاد دلگرمی برای مردم، راهکارهای مناسبی را نیز پیش پای مقام های اجرایی کشور قرار داد. امید است روحانیت همراه با مردم، بار دیگر نقش تاریخی خود را نشان داده و این همراهی، کشور را از چالش های خطیر پیش رو، به سلامت عبور دهد.