پیام نورزی امسال مقام معظم رهبری نیز همچون سال های اخیر به مسائل اقتصادی پرداخت. حضرت آیت الله خامنه ای در بخشی از سخنان خود فرمودند «کارشناسهای ما معتقدند که ظرفیتهای کشور برای شکوفایی اقتصاد، ظرفیت های بسیار آماده و مستعد و کاملی است. ما کمبود نداریم. ظرفیت نیروی انسانی ما بسیار خوب است، ظرفیتهای طبیعی ما بسیار خوب است، ظرفیت جغرافیایی ما بسیار خوب است که من در بیانیه گام دوّم مقداری از این ظرفیتها را تشریح کردم.»
این سخنان امیدبخش رهبر انقلاب در پیام نوروزی آغاز سال ۱۳۹۸ به آحاد ملت ایران بود که ضمن نامگذاری و تبیین «رونق تولید» به عنوان شعار سال، یکی از دلایل امکان تحقق این شعار در سال جاری را وجود ظرفیت های متعدد کشور عنوان کردند. جامعه روحانیت هم در نمازهای جمعه به تشریح این شعار پرداختند و از اهمیت رونق تولید ملی سخن گفتند. ولی سوال اینجاست که جامعه روحانیون چگونه در عمل می تواند در راستای اهداف اقتصادی کشور که مهمترین دغدغه مقام معظم رهبری حرکت کنند؟ جواب واحدی به این سوال وجود ندارد ولی شاید یکی از مهمترین اقدامات عملی جامعه روحانیت، بازگشت به نقش تاریخی روحانیت شیعه در کمک های خیریه است.
بحث های تحلیلی و کارشناسی در خصوص ماهیت و شرایط لازم برای رونق تولید از موضوعاتی است که فقه شیعه می تواند چراق راه محققان باشد ولی این موضوعی نیست که به طور خاص در شرایط کنونی که مشکلات معیشتی بیداد می کند، جامعه روحانیت به آن بپردازد. آمارها و نظرسنجی های سایت «مردم و روحانیت» نشان می دهد که مردم نسبت به اقدامات انسان دوستانه و کمک های مستقیم به مردم واکنش بسیار خوبی نشان می دهند. در مقابل وارد شدن به بحث های سیاست اقتصادی باعث می شود که مردم روحانیون را در کنار مسئولینی ببینند که باعث و بانی مشکلات اقتصادی بوده اند. البته مسئولان کشور که در جامه روحانیت هستند به سیاست گذاری های اقتصادی هم می پردازند ولی به نظر می رسد که بدنه اصلی حوزه باید به نقش تاریخی خود که همانا نزدیکی به مستضعفان و کمک های خیریه به این طبقه است باز گردد.
مقام معظم رهبری “مسئلهی فوری کشور و مسئلهی جدّی کشور و اولویّت کشور” را مسئله “اقتصاد” دانستند که “بخشی از آن به نارساییهای مدیریتی” برمیگردد. این نکته ظریفی که مقام معظم رهبری در خصوص سوءمدیریت مورد اشاره قرار دادند می تواند راهنمای خوبی برای جامعه روحانیون باشد. در چند روز گذشته سوالات بسیاری در ذهن فعالان و کارشناسان عرصه های مختلف اقتصادی مطرح شده و متاسفانه مسئولین و دست اندرکاران اقتصادی با فرافکنی سعی کردند که مسئولیت این سوءمدیریت ها را نپذیرند. در این شرایط به نظر می رسد جامعه روحانیون باید هشیار باشد تا مسئولیت کم کاری ها به دوشش نیافتد. از این زاویه هم می تواند دید که چطور تمرکز بر اقدامات خیریه به مردم ستم دیده کشورمان می توان هم به مصلحت روحانیون و هم به مصلحت نظام باشد.
در چند روز گذشته مثال هایی واقعی از فعالیت های خیریه و انسان دوستانه و کمک رسانی های روحانیون و طلاب جوان در مناطق سیل زده دیده ایم که مایه دلگرمی همه دلسوزان حوزه است. این در حالی رخ میدهد که رهبر معظم انقلاب در سخنان نوروزی خود اشاره مستقیم به تاثیرمثبت و نقش جوانان در احیای اقتصاد کشور داشتند. تلاش های روحانیون و طلابی که در شهر های شمالی و جنوبی کشور در راستای کمک به سیل زدگان کرده اند نمونه بارزی از نقشی است که روحانیون میتوانند در جامعه و بخصوص در شرابط اضطراری ایفا کنند و با در کنار مردم بودن به طور عملی، خودشان آستین ها را بالا بزنند و همراه مردم باشند. در ضمن حمایت های معنوی و روحی از آسیب دیدگان در این شرایط و مستضعفان به طور کلی امری حیاتی است که جامعه روحانیون می تواند نقش ویژه ای در این زمینه داشته باشد. این نقشی است که به طور خاص از عهده روحانیون و طلاب بر می آید و نقشی از از سوی هیچ مقام دیگری قابل جایگزین شدن نیست.